Müze yetkilileri tarafından yapılan açıklamada, Grey, Orange on Maroon, No. 8 (Gri, Turuncu, Kestane Rengi Üzerine No. 8) adlı eserin alt kısmındaki verniksiz boya tabakasında küçük çizikler oluştuğu ve hasarın “yüzeysel” olduğu belirtildi. Olayın, “gözden kaçan bir anda” gerçekleştiği aktarıldı.
Müze, hem Hollanda’dan hem de yurtdışından konservasyon uzmanlarıyla temasa geçtiğini ve eserin nasıl onarılacağına yönelik değerlendirmelerin sürdüğünü ifade etti. Yetkililer, “Tablonun gelecekte yeniden sergilenebileceğini öngörüyoruz” açıklamasında bulundu.
Sanat restorasyon uzmanı Sophie McAloone, Rothko’nun modern ve verniksiz eserlerinin zarar görmeye son derece açık olduğunu vurguladı. McAloone, “Bu tür eserlerde kullanılan karmaşık modern materyaller, geleneksel kaplama katmanının eksikliği ve düz renk alanlarının yoğunluğu, en ufak hasarı bile görünür kılıyor” dedi.
Ziyaretçilere açık depoda sergileniyordu
Rothko’nun eseri, müzenin ana binasının yanında yer alan ve ziyaretçilere açık olan depo bölümünde, halkın favori eserlerinden oluşan bir seçki kapsamında sergileniyordu.
Uzmanlara göre Rothko tablolarının onarımı oldukça zor
Sanat restorasyon şirketi Plowden & Smith’ten Jonny Helm, bu tür olayların, İngiltere’deki bazı müzelerin de arşivlerini halka açma yönündeki planlarını etkileyebileceğini belirtti.
Helm, Rothko’nun karmaşık pigment, reçine ve yapıştırıcı karışımının restorasyonu zorlaştırdığını ve eserin verniksiz olmasının, onu çevresel etkenlere daha açık hale getirdiğini söyledi.
Daha önce de zarar gören Rothko eserleri olmuştu
Mark Rothko’nun eserleri geçmişte de benzer olaylarla gündeme gelmişti. 2012 yılında Londra’daki Tate Modern galerisinde sergilenen sanatçının Black on Maroon adlı eseri bir kişi tarafından kasten tahrip edilmişti. Onarım süreci 18 ay sürmüş, maliyeti yaklaşık 200 bin sterlini bulmuştu.
Zarar sigorta kapsamında değerlendiriliyor
Sanat sigortacılığı alanında hizmet veren Aon şirketinden Rachel Myrtle, bu tür eserlerin sigortalarının genellikle “fiziksel kayıp ve hasara karşı tüm riskleri” kapsadığını belirtti. Müze yetkilileri, 1960 tarihli tabloya verilen zarardan kimin sorumlu tutulacağına dair açıklama yapmadı.
Daha önce zarar veren ziyaretçilerden ödeme talep edilmişti
Müze, geçmişte eserlerine zarar veren ziyaretçilerden onarım maliyetini talep etmişti. 2011 yılında bir turistin Wim T. Schippers’in Pindakaasvloer (Fıstık Ezmesi Zemini) adlı yerleştirme eserine basması sonucu müze, onarım bedelini söz konusu kişiden talep etmişti.
Son yıllarda modern sanat eserlerine zarar verildi
Hollanda’da son yıllarda başka modern sanat eserleri de zarar gördü. Kasım 2024’te Oisterwijk kasabasındaki MPV sanat galerisinde gerçekleşen hırsızlık girişiminde Andy Warhol’un çok sayıda serigrafisi tahrip edildi.
Geçen yıl ise bir belediye binası tadilat sırasında, aralarında Warhol’un eski Hollanda kraliçesini betimleyen bir çalışmasının da bulunduğu 46 eseri “muhtemelen yanlışlıkla” imha ettiğini duyurmuştu.
Çocukların neden olduğu hasarlar farklı değerlendirilebiliyor
Müze politikaları, çocuklar tarafından verilen zararlara karşı farklılık gösterebiliyor. İsrail’deki Hecht Müzesi’nde geçen yıl 4 yaşındaki bir çocuğun 3.500 yıllık bir kavanozu düşürerek kırması sonrasında, müze durumu “ciddi” bulmamış ve aileyi özel bir tura davet etmişti.
